Met een goede inleiding zorg je ervoor dat je lezer ook daadwerkelijk gaat lezen en welwillend staat tegenover de inhoud. Een goede inleiding bevat de aanleiding, hoofdboodschap en een leeswijzer. Hieronder lees je wat ik daarmee bedoel

Lezergericht

Eerder schreef ik al over een goede eerste zin, maar hoe ga je daarna verder? Het is belangrijk om uit te gaan van je lezer: die wil allereerst antwoord op de vraag: waarom krijg ik deze mail of dit rapport? Verder wil ze ook weten wat de belangrijkste boodschap is. Sluit dus aan bij die behoefte, en vertel wat de aanleiding en hoofdboodschap zijn. Het kan ook handig zijn om een leeswijzer toe te voegen.

Aanleiding

De aanleiding voor het schrijven van een tekst kan van alles zijn. Het kan dat je een vraag van de lezer beantwoordt, dat je een onderzoek hebt uitgevoerd of dat je juist een vraag aan de lezer wilt stellen. Benoem die aanleiding meteen in je eerste zin of zinnen.

Hoofdboodschap

Na je aanleiding komt de hoofdboodschap van de tekst. Je vertelt dus kort wat je conclusie of antwoord is. Je lezer weet dan wat ze kan verwachten van de rest van je tekst, en kan zich daarop instellen. Beginnen met de hoofdboodschap wordt ook wel piramideschrijven genoemd. Let erop dat je nog niet te veel details geeft, dan wordt je inleiding te lang. De details staan in de kern van je stuk.

Leeswijzer

Het kan heel prettig zijn voor je lezer om de inleiding af te sluiten met een leeswijzer. Daarin vertel je kort iets over de opbouw van de rest van de tekst. Soms is dat maar één zin, maar in rapporten die meerdere hoofdstukken beslaan, staat vaak een korte opsomming van de inhoud van elk hoofdstuk. Let er daarbij op je die niet te veel in passieve zinnen verwoordt, maar gebruik formuleringen als ‘Hoofdstuk 1 gaat over … ‘ of ‘In hoofdstuk 3 leggen we uit …’ Bij korte teksten kun je de hoofdboodschap en leeswijzer soms met elkaar combineren.

Lengte

Er is geen eenduidig antwoord op de vraag hoe lang een inleiding moet zijn. Bij een e-mail of blog is enkele zinnen genoeg, maar in een onderzoeksrapport is de inleiding soms enkele pagina’s lang. Belangrijk is in elk geval dat de inleiding in verhouding tot de hele tekst vrij kort is, terwijl zij wel alle relevante informatie bevat. En onthou dat je nog niet de diepte in hoeft te gaan. Het werkt vaak goed om de inleiding als laatste te schrijven, of in elk geval nog eens kritisch te bekijken als de rest van de tekst af is: sluit het allemaal goed op elkaar aan?

Voorbeelden

Ik geef enkele voorbeelden van inleidingen

• Op 3 december vroeg u ons om een offerte op te stellen voor het ontwerpen van een nieuwe website. Wij kunnen een website maken die voldoet aan de eisen die u stelt: snel, mooi en goed vindbaar. In deze e-mail vertellen we u graag hoe we dat doen, en welke investering dat van u vraagt.
• Op 1 januari 2021 wordt de nieuwe Wet X van kracht. Dat heeft gevolgen voor onze werkwijze. We zullen diverse processen moeten aanpassen. De afgelopen periode hebben wij onderzocht om welke processen het precies gaat, en welke aanpassingen nodig zijn. In dit rapport leest u eerst welke eisen in de wet gesteld worden. Daarna volgt een analyse van onze huidige werkwijze en vervolgens een advies over welke processen aangepast moeten worden. We sluiten af met enkele aanbevelingen over de manier waarop we die aanpassingen het best kunnen doen en hoe we het personeel kunnen informeren.

Meer weten?

Het schrijven van een goede inleiding komt aan bod in de trainingen Zakelijk e-mailen, Efficiënt schrijven en in individuele schrijfcoachings.