Een goede tekst is correct, helder, aantrekkelijk en gepast. Stijl is daar een belangrijk aspect van, maar hoe doe je dat? Zes tips voor een goede zakelijke stijl.
Tip 1: schrijf in verzorgde spreektaal
Het algemene advies is vaak: schrijf verzorgde spreektaal. Dat wil zeggen dat je woorden en zinnen gebruikt die je ook zou gebruiken in een redelijk formeel gesprek. Maar in spreektaal maken we zinnen vaak niet af, en gebruik je al helemaal geen leestekens. Die moet je dus toevoegen. Let er daarbij op dat je zinnen niet te lang worden. Belangrijk is dus ook dat je je zinnen en woorden niet moeilijker maakt. Woorden als echter en welke komen in spreektaal weinig voor; dat zou op schrift dus niet anders moeten zijn.
Tip 2: pas je aan aan je lezer
Bedenk voor je gaat schrijven wie je tekst gaat lezen, en hoeveel die van het onderwerp afweet. Een tekst die alleen voor collega’s bedoeld is, schrijf je heel anders dan een tekst die voor een breed publiek bedoeld is. Dat zit in woordkeuze, maar ook in zinslengte, en het gebruik van voorbeelden. Let er wel op dat schrijven voor collega’s of andere vakgenoten geen reden is om een tekst vol te stoppen met moeilijke zinnen en begrippen. Ook zij waarderen een helder geschreven stuk!
Tip 3: schrijf actief
Een tekst met actief taalgebruik leest prettiger. De tekst is duidelijker en makkelijker te lezen. Dat is overigens niet alleen een belangrijk voordeel voor de 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland. Ook een juridische tekst is echt prettiger als hij actief is geschreven. Gebruik werkwoorden dus als werkwoorden en vermijd passieve zinnen zo veel mogelijk.
Tip 4: zorg voor afwisseling
Ook afwisseling maakt je tekst aantrekkelijker. Varieer dus in zinslengte en -bouw, maar ook in woordkeuze. Gebruik nu en dan synoniemen (maar ook weer niet te vaak – sportverslaggevers willen hier nog weleens in doorslaan) en verwijswoorden.
Tip 5: schrijf concreet
Gebruik concrete woorden voor hoeveelheid en frequentie (dus niet veel  en regelmatig maar € 10.000 en elke maand). Vage woorden worden nogal eens verschillend geïnterpreteerd, wat tot misverstanden kan leiden. Het kan soms ook verduidelijken om voorbeelden te gebruiken. En kijk uit met containerbegrippen en eufemismen als realiseren, uitdagingen en … Gebruik liever maken, problemen en …
Tip 6: schrijf persoonlijk
Laat jezelf als schrijver zien, en spreek je lezer direct aan. Gebruik dus rustig wij of ik en u of jij in je tekst. Daarmee verklein je de afstand tussen jou en je lezer, en voelt die zich meer aangesproken door je tekst.
Meer weten?
Een goede zakelijke schrijfstijl komt in alle schrijftrainingen aan de orde. Kijk eens naar een training Zakelijk e-mailen, Efficiënt schrijven of een individuele maatwerktraining.
