De aanhef boven je mail of brief is belangrijk; het is een van de eerste dingen die je lezer ziet. Niet alleen de juiste keuze tussen een formele of informele aanhef is belangrijk, maar ook het juiste gebruik van iemands naam. Dat gaat niet alleen om de spelling, maar ook om de aanhef bij mensen met een dubbele achternaam. Welke aanhef gebruik je dan?
Dubbele achternaam
In de AV Taalquiz staat ook een vraag over deze kwestie: ‘Je schrijft een zakelijke e-mail aan mevrouw Lianne de Boer – Vierhouten. Welke aanhef gebruik je?’ De antwoordmogelijkheden zijn:
- Geachte mevrouw De Boer,
- Geachte mevrouw L. de Boer – Vierhouten,
- Geachte mevrouw De Boer – Vierhouten,
- Geachte mevrouw L. de Boer,
Volgens alle naslagwerken is het juiste antwoord a, maar kennelijk is dat niet voor iedereen vanzelfsprekend; maar ongeveer een kwart van de deelnemers geeft dit antwoord. Dat sluit overigens aan op mijn ervaring uit het hbo. Daar kreeg ik allerlei varianten (ook Geachte mevrouw Fokma kwam grappig genoeg vrij veel voor – hoewel ik me allang Van de Vooren noemde toen ik daar ging werken). Hoe zit het?
Dagelijks leven
‘Vroeger’ was er maar een mogelijkheid: het ging hier om een Lianne Vierhouten die getrouwd was met een man die De Boer als achternaam heeft. Deze naam voegde je toe voor je geboortenaam. In het dagelijks leven werd je aangesproken met mevrouw De Boer. De aanhef boven een brief sloot hierbij aan: daarin spreek je de lezer aan zoals je dat ook in het dagelijks leven zou doen: Geachte mevrouw De Boer dus. Dit is nog steeds het advies dat alle naslagwerken hanteren, hoewel er verder veel veranderd is. Bij een huwelijk zijn er nu vier mogelijkheden:
- Je houdt je eigen naam (ook wel geboortenaam).
- Je gebruikt alleen de naam van je partner.
- Je gebruikt eerst de naam van je partner en dan je eigen naam.
- Je gebruikt eerst je eigen naam en dan die van je partner.
Deze keuze staat los van geslacht, en het is zelfs mogelijk dat beide partners een andere keuze maken (het zou dus kunnen dat de partner van deze Lianne de Boer -Vierhouten de achternaam Vierhouten – de Boer gebruikt). Hoe iemand zich in het dagelijks leven noemt, is hiermee mogelijk ook minder voorspelbaar geworden, wat het lastiger maakt om de goede aanhef te kiezen. Daar komt nog iets anders bij: hoe vaak spreek je tegenwoordig nog iemand aan met ‘mijnheer / mevrouw + achternaam’? Ik eigenlijk zelden. De regel ‘spreek de lezer aan zoals je dat in het dagelijks leven ook zou doen’ is daarmee lastiger toepasbaar geworden.
Techniek
Tot slot is er wellicht nog een technisch punt: op veel websites en in adresbestanden is er (logischerwijs) maar één vak voor de achternaam (soms wel met een apart veld voor voorvoegsels). Op basis daarvan wordt automatisch een aanhef gegenereerd. Als iemand daar dus je dubbele achternaam invult, dan rolt daar ook automatisch de aanhef met beide namen uit. Ik vul zelf inderdaad vaak mijn volledige naam in, die dus bestaat uit de naam van mijn partner en mijn eigen naam. Die beide namen geven voor mij aan wie ik ben.
Meer weten?
Wil je meer weten over wat er allemaal komt kijken bij zakelijk e-mailen? Volg dan de training Zakelijk e-mailen! Daarin hebben we het over veel meer dan alleen de aanhef.
